Inne

  • Położenie:

    Kościół znajduje się w południowej części miasta, w pobliżu zbiegu ulic 12-go Lutego, Kilińszczaków i Alei Zdobywców Wału Pomorskiego, przy drodze 178 prowadzącej przez Trzciankę w kierunku Poznania.

Kościół grekokatolicki pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego funkcjonuje w budynku, który został wzniesiony jako ewangelicka kaplica szpitalna w latach 1923-24 w trakcie systematycznej rozbudowy kompleksu szpitalnego. Zaprojektowano go w skromnym stylu eklektycznym z przewagą  elementów neoromańskich. Na ścianie wschodniej kościoła wmurowano płaskorzeźbę z lat 20 XX w. umieszczając ją tam dla upamiętnienia poległych w czasie I wojny światowej, przedstawia Chrystusa pocieszającego młodą kobietę z dzieckiem - wdowę po żołnierzu. Pierwotnie na ścianie budynku  umieszczone były też nazwiska poległych na frontach I wojny światowej. Budynek rozplanowano na rzucie prostokąta wzbogaconego półkolistą apsydą mieszczącą prezbiterium. Od strony południowej część nawy oddzielona jest tworząc przedsionek ze schodami prowadzącymi na emporę. Wnętrze kościoła jest salowe, przedsionek otwiera się po stronie północnej na nawę szerokim otworem zamkniętym od góry łukiem koszowym. Po stronie północnej nawy szeroki koszowo zamknięty łuk tęczowy, gładki otwierający się na apsydę prezbiterium. Przed prezbiterium ustawiony współcześnie (w 1996 r.) wykonany ikonostas, oddzielający je od części głównej kościoła. Ikonostas powstał wg projektu wieloletniej konserwatorki malarstwa sztalugowego (głównie ikon), artystki plastyczki,  Walentyny Biriukowicz z Akademii Sztuk Pięknych z Kijowa. Stolarkę, bogatą w ozdobne detale snycerskie  wykonał Zbigniew Marus ze Starego Chwalimia k/Barwic. Wszystkie ikony na płycinach ikonostasu napisała autorka projekt. W carskich wrotach wyobrażono: Najświętszą Marię Pannę, Zwiastowanie z Archaniołem Garbrielem. Poniżej czterech ewangelistów: Mateusza, Łukasza. Jana i Marka. W drzwiach lewych w wysokich płycinach, zamkniętych od góry półłukiem, widnieje wysoka, stojąca postać Św. Ławrentija, po jego bokach św. Mikołaj Cudotwórca i Matka Boska z siedzącym na kolanach Chrystusem Królem (jako dzieciątkiem). W drzwiach prawych  widnieje św. Stefan, a po jego bokach: Chrystus Król (Panujący) i scena Podniesienia Krzyża Świętego. Ponad wrotami, w partii belkowania, przedstawiono od lewej strony: Narodzenie Chrystusa, Chrzest Chrystusa, Wskrzeszenie Umarłych, zaś w osi środkowej - Chrystusa Pantokratora, kolejne ikony to: Wniebowzięcie NMP. Zesłanie Ducha Świętego i Przemienienie Pańskie na Górze Tabor.

Po II wojnie światowej budynek był wykorzystywany jako kościół pomocniczy parafii pw. św. Mikołaja, później zaczął być udostępniany również grekokatolikom i liturgie były sprawowane na zmianę w obu obrządkach. Pierwszą Mszę Świętą dla grekokatolików odprawił w Wałczu ks. Teodor Markiv. To ważne wydarzenie miało miejsce 21 czerwca 1959 r.,  w dniu Zesłania Ducha Świętego.  25 września 1994 r. w trakcie obchodów jubileuszu 35-lecia wałeckiej parafii, po długich i wytrwałych staraniach wiernych, rady cerkiewnej i ks. Bogdana Hałuszki, dzisiejszy metropolita ks. abp Jan Martyniak ogłosił, że ordynariusz diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej ks. bp. Czesław Domin przekazał świątynię w użytkowanie grekokatolikom. 

Powiązane trasy

Aplikacja mobilna | Pomorze Zachodnie

App Aplikacja mobilna Pomorze Zachodnie

Z nami nie zgubisz się na trasie! W naszej aplikacji znajdziesz dokładną mapę tras i wycieczek, ciekawe miejsca i wydarzenia, panoramy 360 i dużo, dużo więcej!